Słowo Chanuka dosłownie oznacza „dedykację lub konsekrację” i upamiętnia jeden z największych cudów żydowskiej historii. Święto to przypomina o czasach sprzed ponad 2000 lat, kiedy Żydzi walczyli z Grekami, aby móc  ponownie swobodnie wyznawać swoją religię.  Grecy zakazali wszystkich żydowskich rytuałów. Król Antiochus próbował zmusić Żydów do oddawania pokłonu posągowi umieszczonemu w Świątyni Jerozolimskiej oraz do oddawania czci greckim bogom. Dynastia Hasmoneuszy walczyła z tym obcym politycznym i religijnym uciskiem. Po zebraniu dużej liczby rebeliantów i poprowadzeniu trzyletniej wojny,  Żydzi odnieśli zwycięstwo. Jednak Świątynia musiała być oczyszczona i zostać ponownie poświęcona Bogu Izraela. W tym właśnie czasie odkryto, że znajdowała się tam mała ilość oliwy, co pozwalało aby główna lampa/ menora paliła się tylko przez jeden dzień. Jednakże stał się cud i światło nie zgasło przez osiem dni. W ówczesnych czasach potrzebowano ośmiu dni na przygotowanie nowego i rytualnie czystego oleju.

Ewangelia IV niedzieli adwentu, roku C, to opowiadanie ewangelisty Łukasza o nawiedzeniu Elżbiety przez Maryję (Łk 1,39-45). Niesie ona ze sobą głęboką, teologiczną i egzystencjalną treść. Dlaczego Maryja wyrusza do Elżbiety? O tym informuje nas kontekst tego fragmentu. To jest potwierdzenie wiary Maryi. Ona uwierzyła Bogu, Jego słowu, które zwiastował jej anioł Gabriel (Łk 1,25-38).

W trzecią niedzielę Adwentu, w Ewangelii według Łukasza (3, 10-18), Jan Chrzciciel daje nam głęboki wglądu w żydowską etykę społeczną, szczególnie w odniesieniu do sprawiedliwości w dziedzinie finansów i dzielenia się dobrami. Gdy tłum zapytał go: „Co mamy czynić?” Jan odpowiada dając praktyczne porady, które podkreślają podstawowe żydowskie zasady tzedakah [dobroczynność] i Chesed [życzliwość], które postrzegają dzielenie się nie tylko jako możliwą działalność charytatywną, ale raczej jako moralny obowiązek.  W ten sposób definicja tzedakah rozszerza się i staje się „prawością”, wymaganym sposobem życia.

Przedstawiając dziś początek publicznej działalności Chrzciciela, Łukasz czyni to na tle wielkiej historii powszechnej a zarazem na tle potrójnego kalendarza. Kalendarza cesarzy rzymskich, słyszymy tu o Tyberiuszu, panującym w latach 14-37 n.e. Dalej, kalendarza rządców Palestyny, która wchodziła w skład rzymskiej prowincji Syrii. Mamy tu Heroda Antypasa, syna Heroda Wielkiego, będącego namiestnikiem Galilei w latach 4 przed Chr – 39 po Chrystusie. Mamy Poncjusza Piłata, pełniącego swój urząd w latach 26-36 po Chr. I w końcu trzeci kalendarz, kalendarz arcykapłański – wymienieni tu Annasz i Kajfasz – obaj nosili zaszczytny tytuł cohen gadol – sprawowali swoje urzędy odpowiednio w latach 6-15 i 18-37 po Chr. Łukasz więc informuje nas dziś, że Jan rozpoczął swą publiczną działalność pomiędzy wrześniem 27 r. po Chr. a październikiem roku 28. Następnie Ewangelista wskazuje, że wystąpienie Jana jest wypełnieniem proroctwa Izajasza, który obwieszczał Głos wołający na pustyni, przygotowujący na przyjście Mesjasza. Łukasz używa tu formuły „jak jest napisane w księdze mów proroka Izajasza” – dla Żydów formuła ta oznaczała najwyższy, niepodważalny autorytet, z którym się nie dyskutuje, przyjmując go jako pewnik objawiony przez samego Boga.

W Ewangelii Łukasza 21, 25-28 i 34-36, w czytaniu na pierwszą niedzielę Adwentu 2024, Jezus mówi swoim uczniom o tym, co ma nastąpić. Smutne jest to, że to, co będzie, już się wydarzyło i wydarza się teraz. Widzieliśmy w przeszłości i widzimy dzisiaj, że wiele nacji jest w „opłakanym stanie”. Słyszymy wzburzone morze i fale huraganów, widzimy tajfuny oraz powodzie, które przychodzą coraz częściej i wyrządzają coraz większe szkody. Widzimy ludzi umierających nie tylko z przerażenia, ale także od bomb i ostrzału, z powodu chorób serca i raka.  Co robimy w obliczu cierpienia - ekologicznego, militarnego, cielesnego? Wezwanie Jezusa mówi, abyśmy nie odwracali się od obowiązków na rzecz hulanek i pijaństwa; to dobra rada. Moja matka również by się z tym zgodziła. Jednakże samo mówienie nam, czego mamy nie robić, jest niewystarczające.

Komentarz do Ewangelii na Uroczystość Jezusa Chrystusa, Króla Wszechświata - ks. dr Zbigniew Grochowski.

W Ewangelii z tej niedzieli spotykamy się z bardzo głębokim obrazem, który pojawia się u wszystkich synoptyków – z młodymi owocami drzewa figowego.

„A od drzewa figowego uczcie się przez podobieństwo! Kiedy już jego gałąź nabiera soków i wypuszcza liście, poznajecie, że blisko jest lato” (Mk 13, 28).

Po tym tajemniczym obrazie tekst kontynuuje, dając do zrozumienia, że jest on w jakiś sposób związany ze zbliżającym się końcem czasów: „Tak i wy, gdy ujrzycie, że to się dzieje, wiedzcie, że blisko jest, we drzwiach. Zaprawdę, powiadam wam: Nie przeminie to pokolenie, aż się to wszystko stanie. Niebo i ziemia przeminą, ale słowa moje nie przeminą” (Mk 13, 29-31).

Dlaczego obraz drzewa figowego i jego liści? Co on dopełnia?

Na kartach dzisiejszej Ewangelii Jezus kontrastuje dwie postawy, które reprezentują uczeni w Piśmie i uboga wdowa. Uczeni w Piśmie, zwani w literaturze również skrybami bądź doktorami Prawa, w większości byli faryzeuszami. Stanowiąc elitę intelektualną i duchową, zajmowali się badaniem i objaśnianiem kwestii natury religijnej. Doskonale znali 613 przepisów Tory i starali się skrupulatnie wprowadzać je w życie. Jezus wymienia kilka przykładów pychy i obłudy tych przywódców narodu: przywdziewanie powłóczystych szat, upodobanie w pozdrowieniach na rynku, zajmowanie pierwszych krzeseł w synagogach i na ucztach, długie modlitwy dla pozoru i wykorzystywanie dobroci wdów.

Oba przykazania z dzisiejszej Ewangelii, które cytuje Jezus, pochodzą bezpośrednio z Tory. Pierwsze z nich, „Będziesz miłował Pana, Boga twojego, z całego swego serca, z całej duszy swojej, ze wszystkich swych sił. ” pochodzi z 6go rozdziału Księgi Powtórzonego Prawa, a drugie „Będziesz miłował swego bliźniego jak siebie samego” z 19go rozdziału Księgi Kapłańskiej. Oczywiście Jezus, jako Żyd dogłębnie zaznajomiony z Torą, postrzegałby te przykazania jako podstawowe i fundamentalne.

Ale... istnieje odwieczne pytanie: czym jest miłość?

Kadisz jest krótką, szczególną modlitwą w języku aramejskim, która ma jeden bardzo konkretny cel: uświęcenie/ oddanie czci Bogu. Chociaż słowa modlitwy są bardzo skoncentrowane na tym jednym temacie, modlitwa ta ma wiele różnych liturgicznych zastosowań. W rzeczywistości istnieje pięć „rodzajów” kadiszu, mimo że słowa są prawie dokładnie takie same we wszystkich z nich.  Jest to modlitwa powtarzana wiele razy w trakcie jednego nabożeństwa. Jedną z jej z najbardziej znanych funkcji jest odmawianie kadiszu przez najbliższych krewnych niedawno zmarłej osoby.